کنگره بین المللی رویکردهای نوین سبک زندگی، پیشگیری و درمان سرطان

صفحه اصلی / اولین کنگره بین المللی رویکردهای نوین سبک زندگی، پیشگیری و درمان سرطان

رفتارهای پیشگیرانه سرطان پستان در زنان: یک مطالعه مقطعی در شمال ایران

نویسندگان :

مریم نیک پور (، مرکز تحقیقات بیماری های غیرواگیر کودکان، دانشگاه علوم پزشکی بابل) , فرشته حسینی (دانشگاه علوم پزشکی مازندران) , نسرین نائیجی (دانشگاه علوم پزشکی مازندران) , طاهره منفرد نیاکی (دانشگاه علوم پزشکی مازندران) , فاطمه غلامی (دانشگاه علوم پزشکی مازندران)

کلمات کلیدی :

سرطان پستان،غربالگری پستان،ماموگرافی،رفتارهای پیشگیرانه

چکیده :

مقدمه سرطان پستان دومین علت مرگ ناشی از سرطان ها را شامل می شود (1). در ایران 16 درصد از کل سرطان ها را به خود اختصاص داده است (2) و زنان ایرانی یک دهه زودتر از زنان کشورهای توسعه یافته به سرطان پستان مبتلا می شوند (2). یکی از راههای مقابله و کاهش خطر مرگ و میر ناشی از سرطان پستان، تشخیص زودرس است (3). اگر سرطان پستان زود تشخیص داده شود بیش از 90 درصد مبتلایان درمان می شوند (4). در ایران علل عمده مرگ و میر و سایر پیامدهای ناگوار این بیماری ناشی از مراجعه دیر هنگام است (4). از بهترین راههای تشخیص زودرس سرطان پستان، غربالگری می باشد، و سه روش غربالگری معمول برای شناسایی این بیماری، خودازمایی پستان، معاینه کلینیکی توسط پزشک و انجام ماموگرافی است (5). سرطان پستان یکی از اولویت های بهداشتی در ایران بوده و شناسایی ميزان آگاهي زنان در رابطه با رفتار غربالگری پستان در طراحي يك برنامه پيشگيري از سرطان پستان مؤثر خواهد بود . بنابراین این مطالعه با هدف، تعیین وضعیت رفتارهاي پیشگیرانه از سرطان پستان در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی-درمانی شهرهای مرکزی استان مازندران (آمل، بابل و ساری) انجام شد. روش کار این مطالعه به صورت مقطعی روی 1175 زن مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی در سه شهر مرکزی استان مازندران، آمل، بابل و ساری در سال 1397 انجام شد. نمونه گیری به صورت در دسترس و بر اساس معیار ورود صورت گرفت. معیار ورود به مطالعه شامل تمایل به شرکت در مطالعه، سواد خواندن و نوشتن سن بالای 18 سال و عدم سابقه ابتلا به سرطان پستان بود. زنان مطالعه، اطلاعات دموگرافیک، اطلاعات مشکلات پستانی، اطلاعات غربالگری پستان (خودازمایی پستان ، معاینه کلینیکی پستان توسط پزشک، ماموگرافی) را تکمیل کردند. سطح معنی داری کمتر از 0/50 در نظر گرفته شد. نتایج نتایج مطالعه نشان داد که میانگین سنی زنان مطالعه 19/9±26/33 سال و 4/81 درصد متاهل و 7/65 درصد در شهر زندگی می کردند هم چنین تقریبا یک سوم آنان دارای تحصیلات دانشگاهی (38%) و شاغل (34%) بودند. اکثر زنان (62%) درامد خود را در حد متوسط ذکر کردند. تقریبا نیمی (2/48%) از زنان مطالعه دو فرزند داشتند. نتایج مطالعه نشان داد که 18 درصد از زنان مطالعه مشکلات پستانی را تجربه کردند و شایعترین مشکل پستانی ذکر شده، بترتیب کیست های پستانی (6/45%)، درد پستان (2/26%) و توده های خوش خیم پستانی (8/13%) بود. در ارتباط با رفتارهای غربالگری پستان، نتایج مطالعه نشان داد که تقریبا نیمی (52%) از زنان مطالعه سالانه حداقل یکبار خودازمایی پستان و یک پنجم (9/20%) انان نیز سالانه یکبار معاینه کلینیکی داشتند. هم چنین 7/19 از زنان مطالعه حداقل یکبار ماموگرافی پستان را انجام داده بودند (جدول 1). بحث و نتیجه گیری این مطالعه با هدف تعیین رفتارهای پیشگیرانه سرطان پستان در زنان مازندرانی انجام شد. نتایج مطالعه نشان داد که بترتیب 52 و 21 درصد از زنان مطالعه سالانه، حداقل یکبار خودازمایی پستان و معاینه کلینیکی را انجام داده بودند. هم چنین 7/19 از آنان نیز یکبار ماموگرافی پستان داشتند. میزان خودازمایی پستان زنان در شهرهای مختلف ایران بین 4 تا 37 درصد گزارش شده است (7، 6). که از میزان مطالعه ما پایین تر است. علت این تفاوت می تواند از چند جنبه قابل ارزیابی باشد. در مطالعه حاضر تقریبا یک سوم از زنان، دارای تحصیلات دانشگاهی و شاغل بودند. محققین گزارش کردند بین افزایش میزان تحصیلات و سطح درامد با انجام رفتارهای پیشگیرانه ارتباط وجود دارد. Lamyian M در مطالعه ای در زنان فرانسوی نشان داد که 92 درصد از زنان بالای 50 سال غربالگری ماموگرافی را انجام دادند (8). اما در مطالعه حاضر غربالگری ماموگرافی در حدود 20 درصد بود. انجام ماموگرافی بصورت انتخابی و رایگان می تواند در افزایش این رفتار پیشگیرانه موثر باشد. با توجه به نتایج مطالعه، انجام رفتارهای پیشگیرانه سرطان پستان بویژه معاینه کلینیکی پستان توسط پزشک و ماموگرافی پایین بوده است که با افزایش اگاهی و تسهیلاتی چون ویزیت و ماموگرافی بدون هزینه این میزان را می توان افزایش داد. کلمات کلیدی سرطان پستان، غربالگری پستان، ماموگرافی، رفتارهای پیشگیرانه

لیست مقالات

ثمین همایش، سامانه مدیریت کنفرانس ها و جشنواره ها - نگارش 35.4.1